Koncepcja diety stref niebieskich powstała jako rezultat obserwacji najzdrowszych i najdłużej żyjących społeczności na świecie. Jej autor, Dan Buettner, wykorzystując dane z badań przeprowadzonych w Danii, które wykazały, że styl życia i sposób odżywiania mają aż 80% wpływu na długość życia, podjął decyzję o zbadaniu specyfiki odżywiania w miejscach, gdzie ludzie charakteryzują się wyjątkową długowiecznością.

W swoich poszukiwaniach Buettner współpracował z ekipą „National Geographic” i międzynarodowymi demografami, co pozwoliło mu zidentyfikować pięć regionów na świecie, tzw. niebieskie strefy długowieczności. Te obszary to: wyspa Ikaria w Grecji, Okinawa w Japonii, Sardynia we Włoszech, Loma Linda – siedziba Adwentystów Dnia Siódmego w Kalifornii oraz Nicoya w Kostaryce.

Analiza nawyków żywieniowych mieszkańców tych stref wykazała, że prawie w całości (95-100%) opierają swoją dietę na produktach roślinnych, a głównym źródłem białka są dla nich warzywa strączkowe, które są tanie, bogate w składniki odżywcze i nie zawierają tłuszczów nasyconych. Ważnym elementem ich diety są również pełnoziarniste pieczywo na zakwasie i węglowodany.

Dieta stref niebieskich zaleca spożywanie produktów takich jak: owoce, orzechy, produkty z owsa i jęczmienia, zielone liściaste warzywa, małe porcje mięsa (dwa razy w tygodniu po 80-90 g), ryby (szczególnie sardynki i anchois), jajka (maksymalnie 3 na tydzień), sery i jogurty z mleka owczego lub koziego oraz oliwę z oliwek. Wielką wagę przywiązuje się także do unikania przejadania się. Mieszkańcy Okinawy stosują zasadę kończenia posiłku, gdy poczują 80-procentowe nasycenie.

Niewskazane w diecie stref niebieskich są przetworzone produkty, słodycze, słodzone napoje, mięso oraz nabiał pochodzący z mleka krowiego. Dozwolony jest natomiast umiarkowany konsumpcja alkoholu w postaci wina – nawet do dwóch kieliszków dziennie.

Według Buettnera, długowieczność mieszkańców niebieskich stref wynika nie tylko z diety, ale również z codziennej aktywności fizycznej, bliskich relacji rodzinnych i społecznych, regularnego odpoczynku oraz posiadania jasno określonego celu życiowego.