W dziedzinie medycyny naturalnej, kozłek lekarski, czyli waleriana, zyskał sobie opinię niezawodnego pomocnika. Dzięki swoim właściwościom, jest często stosowany do łagodzenia objawów stresu oraz poprawy jakości snu. Pomimo że jest to produkt pochodzenia naturalnego i generalnie bezpieczny, istnieją pewne kontrowersje wokół jego stosowania, wynikające ze skutków ubocznych u niektórych osób.
Waleriana, zwana też kozłkiem lekarskim, jest rodzajem rośliny zielnej, którą można spotkać na różnych terenach w Polsce. Posiada wiele lokalnych nazw, takich jak baldrian, biełdrzan, kocia trawa, odolan czy stoniebo. Roślina ta osiąga wysokość od 0,5 do 1,2 metra i charakteryzuje się szpiczastymi liśćmi oraz kwiatami o barwie białej, różowej lub jasnofioletowej. To starożytna roślina lecznicza, wykorzystywana zarówno w tradycyjnej jak i nowoczesnej medycynie.
Rośnie ona na wilgotnych łąkach, brzegach rzek, torfowiskach i w mokrych lasach. Można ją również hodować w domowych ogrodach, chociaż jest to roślina dość wymagająca. Preferuje glebę żyzną, przepuszczalną i zwapnowaną, nie tolerując nadmiaru wody czy zbyt suchego podłoża. Wymaga słonecznego lub półcienistego miejsca do prawidłowego rozwoju. Opieka nad walerianą obejmuje odchwaszczanie i regularne nawożenie w pierwszym roku oraz eliminację pędów kwiatostanowych w drugim roku. Kłącza są zbierane jesienią i suszone naturalnie.
W naszym kraju najczęściej spotykany jest kozłek lekarski o szerokich liściach, który kwitnie od czerwca do sierpnia. Działanie lecznicze tej rośliny wynika z obecności korzenia (Radix Valerianae) oraz kłącza (Rhizoma Valerianae), które są zbierane przed sezonem kwitnienia (w maju) lub jesienią, a następnie suszone w temperaturze do 35 stopni Celsjusza. Proces suszenia wydobywa specyficzny zapach, przypominający brudne skarpetki, co jest wynikiem obecności esteru bornylowego kwasu izowalerianowego. Niemniej jednak, to właśnie korzeń zawiera najwięcej składników leczniczych, takich jak kwas walerianowy i walerenowy, olejki eteryczne, waltraty, iridoidy, alkaloidy, terpeny i trójterpeny, kwasy organiczne.