Z najnowszych danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że każdego roku udar mózgu dotyka ponad 70 tysięcy mieszkańców Polski. Udar mózgu jest zaliczany do drugiej najczęstszej przyczyny śmierci oraz pierwszej przyczyny niezdolności do pracy wśród populacji dorosłych. Szacuje się, że aż 87% wszystkich przypadków udaru mózgu to udary niedokrwienne. Często podkreślane jest, jak istotne dla wcześniejszego rozpoznania jest zwrócenie uwagi na cztery kluczowe objawy udaru mózgu.

Te cztery symptomy to: problem z mówieniem (U), niedowład kończyny górnej, np. dłoni lub ręki (D), asymetria cech twarzy (A) oraz konieczność natychmiastowego reagowania na te sygnały (R).

Udar mózgu to nagłe pojawienie się objawów wynikających z zaburzeń funkcjonowania mózgu, które są spowodowane przez pęknięcie lub zablokowanie naczynia tętniczego w mózgu. Istnieją dwa zasadnicze typy udarów mózgu. Pierwszy z nich to krwotoczny, który jest efektem pęknięcia naczynia krwionośnego dostarczającego krew do mózgu, co prowadzi do gwałtownego wylewu krwi. Drugi typ to udar niedokrwienny, który jest rezultatem zatoru lub niedrożności tętnic transportujących krew do mózgu.

W rozwiniętych krajach, statystyki pokazują, że na udar mózgu choruje 2 na 1000 osób z populacji ogólnej każdego roku, natomiast aż 10 na 1000 osób po przekroczeniu wieku 65 lat. Udar niedokrwienny najczęściej dotyka osoby starsze, podczas gdy udar krwotoczny może dotknąć także młodsze osoby, szczególnie jeśli przyczyną są wrodzone defekty struktury ścian tętnic.

Wśród czynników ryzyka udaru mózgu, na które nie mamy wpływu, można wymienić: wiek, płeć (męska) oraz predyspozycje genetyczne. Natomiast czynniki ryzyka, które możemy kontrolować to: palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, niewystarczająca aktywność fizyczna, niewłaściwa dieta i choroby przewlekłe oraz masa ciała. Nadwaga i otyłość są jednymi z najistotniejszych czynników ryzyka wystąpienia udaru mózgu.

Pytanie, jak uniknąć udaru mózgu, można odpowiedzieć poprzez podkreślenie znaczenia profilaktyki. Kluczowe jest zwłaszcza zapobieganie chorobom, które zwiększają ryzyko udaru, takim jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, miażdżyca oraz wczesne wykrywanie i skuteczne leczenie tych schorzeń.