Świeckie mądrości często przypisują śmiechowi właściwości lecznicze, jak w przypadku powiedzenia „śmiech to zdrowie”. Badania naukowe potwierdzają, że jest w tym sporo prawdy. Nosząca nazwę geloterapia, metoda leczenia poprzez śmiech, znalazła zastosowanie jako wsparcie w leczeniu różnych schorzeń. Ale czym jest dokładnie geloterapia i jakie korzyści zdrowotne płyną z terapii śmiechu?
Geloterapia bazuje na założeniu, że spontaniczny wybuch śmiechu może być skutecznym narzędziem do rozładowania napięcia emocjonalnego, łagodzenia konfliktów oraz frustracji. W trakcie sesji terapii śmiechem osoby uczestniczące przechodzą przez proces śmiania się, co pomaga im nabrać dystansu do siebie i problemów, które napotykają w swoim życiu.
Norman Cousins, amerykański uniwersytecki wykładowca, dziennikarz polityczny i działacz promujący pokój na całym globie, jest uważany za twórcę terapii śmiechem. Cousins, który był niezwykle aktywny, nie mógł pogodzić się z diagnozą postawioną mu w 1964 roku – miał zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Trudności z poruszaniem, ból i perspektywa wcześniejszej śmierci skłoniły go do poszukiwania alternatywnych form terapii. Ostatecznie zdecydował się na eksperyment z leczeniem śmiechem. Zrezygnował z pobytu w szpitalu, przeniósł się do komfortowego hotelu i spędzał dni na oglądaniu programów rozrywkowych oraz filmów komediowych. Odkrył, że 10 minut śmiechu wywołanego oglądaniem komedii przynosi ulgę w bólu. Opisując swoje doświadczenia, najpierw sporządził raport, a następnie w 1979 roku opublikował książkę “Anatomia choroby”.
Geloterapia może być stosowana jako forma profilaktyki wielu chorób i realnie wpływać na poprawę zdrowia pacjentów. Gelotolodzy, czyli specjaliści zajmujący się terapią śmiechem, twierdzą, że odpowiednia ilość śmiechu wspiera leczenie nowotworów, depresji, chroni przed chorobami sercowo-naczyniowymi, redukuje ból, ułatwia proces odchudzania oraz pozytywnie wpływa na kondycję skóry twarzy.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze fizjologiczne reakcje, które zachodzą podczas śmiechu:
Podczas śmiechu dochodzi do wzrostu poziomu endorfin oraz równoczesnego spadku stężenia kortyzolu i adrenaliny. To z kolei przyczynia się do zmniejszenia bólu i redukcji stresu oraz napięcia.
Śmiech prowadzi także do wstrzyknięcia większej ilości powietrza (nawet o litr przy jednym wdechu) do naszego organizmu, co z kolei prowadzi do intensywnego dotlenienia organizmu. Dzięki temu poprawia się zdolność koncentracji, zapamiętywania, sprawność myślenia. Dotleniony układ oddechowy jest mniej podatny na możliwość wystąpienia zapalenia płuc, a także zmniejsza się ryzyko stanów zapalnych stawów i ścięgien.
Śmiech wpływa również na szybsze krążenie krwi, co jest związane z zaangażowaniem wielu mięśni podczas śmiechu.
Najważniejszym aspektem terapii śmiechem jest jej zdolność do poprawy zdrowia psychicznego. Istotne korzyści płynące z geloterapii obejmują: pobudzanie kreatywności, motywowanie do działania, uspokajanie umysłu, rozwijanie zdolności do dystansowania się do siebie, wyzwalanie „wewnętrznego dziecka”, łagodzenie gniewu i redukowanie uczucia wrogości wobec innych.